![](/media/lib/455/n-surtrhellir-befb1e81c4fe90a06282349d4e0ebe35.jpg)
Jaskinia wikingów, hałdy kości i kamienna łódź. Na Islandii odkryto miejsce związane z Ragnarokiem
17 maja 2021, 12:19Pod koniec IX wieku, wkrótce po tym, jak na Islandii osiedlili się pierwsi wikingowie, doszło tam do erupcji wulkanicznej. Niemal na pewno była to pierwsza duża erupcja, którą ktokolwiek z Europy północnej zaobserwował od czasu epoki lodowej. Gdy się zakończyła, wikingowie weszli do powstałej w jej trakcie jaskini. I nazwali ją Jaskinią Surtra
![](/media/lib/466/n-metamat-5637b8e15c47c5c031f17f4e64bb2f77.jpg)
Manipulowanie dwiema właściwościami metamateriałów nadzieją na przełom technologiczny
11 sierpnia 2021, 10:29Naukowcy z Cornell University zaproponowali nowatorską metodę jednoczesnego modulowania w czasie rzeczywistym właściwości absorpcyjnych i refrakcyjnych metamateriałów. To zaś pozwoli na kontrolowanie w czasie i przestrzeni propagacji fal w metamateriałach, co może mieć olbrzymie znaczenie zarówno w fizyce, jak i inżynierii.
![](/media/lib/475/n-emma-paolin-7acbfe6069f49b51d140c13507f0b385.jpg)
Poznawanie obiektów zabytkowych dzięki zapachowi
18 października 2021, 11:33Polsko-słoweński zespół rozpocznie niebawem projekt ODOTHEKA, polegający na eksplorowaniu i archiwizowaniu zapachów związanych z dziedzictwem narodowym. W porównaniu do innych zmysłów, obecnie powonienie odgrywa niewielką rolę w komunikacji dot. historii i dziedzictwa narodowego. Węchowe wystawy są w muzeach nadal rzadkie, po części dlatego, że dotąd nie opracowano systemu charakteryzowania, odtwarzania i utrwalania zapachów obiektów historycznych.
![](/media/lib/488/n-kalamarnica-a04ee1cd9c7afd83b02f92f63da86ff4.jpg)
Niespodziewane odkrycie podczas poszukiwania wraku okrętu z II wojny światowej
25 stycznia 2022, 10:47Niedawno firma Caladan Oceanic pochwaliła się znalezieniem wraku okrętu USS Johnson, zatopionego w 1944 roku. Jednak zanim trafiono na okręt, zauważono coś, co poruszyło nie historyków, a biologów. A odkrycia dokonano przypadkiem, gdy podczas poszukiwania okrętu batyskaf kierowany przez Victora Vescovo zboczył o kilka kilometrów z kursu.
![](/media/lib/497/n-dziecko-d3828f66cd275d7cbdbaa3bd0acb3cbc.jpg)
Polskie dzieci zaczęły chorować na tajemnicze zapalenie wątroby
1 maja 2022, 10:15Do Polski dotarło tajemnicze zapalenie wątroby u dzieci. Przed kilkoma tygodniami Szkocja zaalarmowała świat informując o zaobserwowaniu u dzieci gwałtownego wzrostu liczby przypadków ciężkiego zapalenia wątroby o nieznanej etiologii. Podobny wzrost zaobserwowano też w Anglii i USA, a od tamtego czasu pojawiły się podobne doniesienia z Japonii i kilku krajów Europy.
![](/media/lib/513/n-kongres-0fe31f417784bd76525a9958a327657c.jpg)
Miliardy dolarów pomogą USA w rozbudowie przemysłu półprzewodnikowego
1 sierpnia 2022, 09:23Po ponad dwóch latach prac obie izby amerykańskiego Kongresu przyjęły CHIPS and Science Act, ustawę, która ma zachęcić do inwestycji w amerykański przemysł półprzewodnikowy. Przewiduje ona wydatkowanie z budżetu federalnego 52 miliardów USD w ciągu pięciu lat i zezwala na udzielenie 25-procentowej ulgi podatkowej na budowę lub rozbudowę zakładów produkujących półprzewodniki lub urządzenia do ich wytwarzania. Ustawa to część pakietu o wartości 280 miliardów dolarów, który ma zwiększyć konkurencyjność USA na polu nowych technologii.
![](/media/lib/525/n-sypialnia-c34d08b63e811e5116c03d12987231ce.jpg)
Zbyt krótki sen zwiększa ryzyko wystąpienia wielochorobowości
31 października 2022, 12:23Osoby w średnim i starszym wieku, śpiące mniej niż 5 godzin na dobę, zwiększają ryzyko wystąpienia u siebie co najmniej 2 chorób chronicznych, ostrzegają naukowcy w University College London. Na łamach PLOS Medicine opublikowano analizę wpływu długości snu na zdrowie ponad 7000 osób w wieku 50-80 lat. Naukowcy analizowali związek pomiędzy długością snu, śmiertelnością i wystąpieniem wielochorobowości, czyli co najmniej 2 chorób chronicznych – jak cukrzyca, choroby serca czy nowotwory – na przestrzeni 25 lat.
![](/media/lib/500/n-mozg-e3403137b9eff7784a4d691b578f95c0.jpg)
Połączenie dwóch leków może zwiększać szanse dzieci z wyjątkowo niebezpiecznym nowotworem
17 stycznia 2023, 12:28Rdzeniak to najczęstszy, a przy tym wyjątkowo złośliwy, nowotwór ośrodkowego układu nerwowego u dzieci. Mniej niż 45% pacjentów żyje dłużej niż 5 lat od zdiagnozowania tej choroby. Naukowcy z University of Colorado oraz Szpitala Uniwersyteckiego w Düsseldorfie odkryli właśnie kombinację leków, której zastosowanie może poprawić prognozy u dzieci, u których rozwój rdzeniaka związany jest z większą liczbą kopii onkogenu MYC, co pogarsza prognozy przeżycia.
![](/media/lib/542/n-batwa-6b1f8c482331afb52503e1fd00d3bdd8.jpg)
Badania nad dziećmi łowców-zbieraczy mogą poprawić dobrostan dzieci z krajów rozwiniętych?
14 marca 2023, 07:05Jeśli chcemy lepiej zrozumieć warunki rozwoju, do jakich dzieci mogą być najlepiej przystosowane, powinniśmy przyjrzeć się łowcom-zbieraczom, uważają autorzy artykułu opublikowanego na łamach Journal of Child Psychology and Psychiatry. W końcu, jak przypominają, H. sapiens przez ponad 95% swojej historii był łowcą-zbieraczem.
![](/media/lib/508/n-smieciowejedzenie-fa287304c86c238a4674091b2733ed91.jpg)
Niezdrowe jedzenie upośledza sen
1 czerwca 2023, 08:31Wiele badań epidemiologicznych wskazuje, że to, co jemy, ma wpływ na jakość naszego snu. Jednak niewiele badań pokazuje, w jaki sposób żywność wpływa na sen. To, co jemy może wpływać na głęboki sen. Jednak nikt wcześniej nie sprawdzał, jak śpi ten sam zdrowy człowiek po zdrowym oraz niezdrowym jedzeniu. Postanowiliśmy sprawdzić to w całym zakresie dynamiki snu. Sen składa się z różnych faz, na przykład podczas fazy głębokiej dochodzi do regulacji wydzielania hormonów. Ponadto każda z faz snu charakteryzuje się odmienną aktywnością elektryczną mózgu. To ona reguluje kwestię dobrej regeneracji i jest różna dla różnych obszarów mózgu, stwierdza profesor Jonathan Cedernaes.